Tata Steel belooft fabriek stil te leggen om grafietregens te voorkomen
Staalfabrikant Tata Steel gaat de fabriek stilleggen als dat nodig is om nieuwe uitstoot van de schadelijke grafietregens te voorkomen. ‘De problematiek is belangrijker dan de productievoortgang’, aldus directeur Hans van den Berg.
De directeur van de fabriek deed deze radicale belofte donderdag tijdens de presentatie van een plan om de overlast aan te pakken. Tata Steel kwam deze week verder onder vuur te liggen na de presentatie van een verontrustend rapport van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), waaruit bleek dat de grafietregens zeer schadelijke stoffen voor jonge kinderen bevatten.
Het bedrijf noemt het pakket van de te nemen 25 maatregelen tot 2030 een ‘veelomvattend en dynamisch’ plan. Onderdeel daarvan is de al eerder aangekondigde nieuwe fabriekshal die volgend voorjaar gereed moet zijn, waardoor de verwerking van sommige restproducten niet meer in de open lucht gebeurt. Bij de verwerking van de zogeheten slak ontstaan met regelmaat stofexplosies met grafiet en schadelijke stoffen, die neerkomen op de omliggende dorpen, zoals Wijk aan Zee.
Daarnaast gaat het bedrijf onder meer extra afzuigcapaciteit plaatsen en meer wegen op het terrein asfalteren om stofoverlast te verminderen. Verder worden nieuwe geluidsdempers geplaatst om de geluidsoverlast aan te pakken.
Overlast
De omliggende dorpen klagen al jaren over de overlast van de fabriek. Door een forse toename van de grafietregens afgelopen zomer is het bedrijf onder druk komen te staan om in te grijpen.
De dorpsraad van Wijk aan Zee noemt het plan van Tata Steel in een reactie ‘weinig ambitieus’. ‘Tata stoot willens en wetens al jarenlang zware metalen uit, waardoor onze kinderen hersenschade en andere lichamelijke problemen kunnen oplopen. Dat noemt het bedrijf overlast. Wij noemen dat onverantwoord ondernemen.’ Daarnaast vindt de dorpsraad het ‘wrang’ dat Tata Steel nu trots een plan presenteert waarbij voor het eerst in honderd jaar de omgeving het uitgangspunt is. ‘Deemoed past eerder.’
Directeur Van den Berg benadrukte vanochtend op de persconferentie dat er de afgelopen jaren ook al veel gedaan is. ‘Maar de normen zijn de afgelopen jaren veranderd en ook de acceptatie is scherp verminderd.’
Het bedrijf is nu bereid om ook te kijken welke maatregelen het kan nemen om de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) verder terug te dringen, aldus Van den Berg. Eerder wilde het bedrijf daar niet aan, omdat het naar eigen zeggen aan de Europese normen voldoet. De Inspectie Leefomgeving en Transport eist al langer dat de provincie Noord-Holland de milieuvergunning van Tata Steel aanpast, zodat het minder NOx mag uitstoten.
Rechtszaak
Over de uitstoot van een andere fabriek van Tata Steel heeft de inspectie een rechtszaak aangespannen, omdat het bedrijf hier niet aan de Europese normen zou voldoen. Volgens de provincie en Tata Steel mag het bedrijf van die Europese normen afwijken, bijvoorbeeld als het terugdringen van de uitstoot te duur is. Van den Berg wilde hier donderdag niet op reageren vanwege de juridische procedure.
De directeur zei dat het bedrijf ‘verrast’ is door de uitkomsten van het RIVM-onderzoek, waaruit bleek dat de grafietregens allerlei zware metalen bevatten, waaronder lood. ‘We wisten uit eigen onderzoek wel dat die stoffen erin zaten, maar de conclusies over de gezondheid die door het RIVM zijn getrokken, hebben we niet eerder gezien.’ Het bedrijf heeft daarover ook vragen gesteld aan het RIVM, aldus Van den Berg.
Gedeputeerde Adnan Tekin van het provinciebestuur van Noord-Holland vindt het Tata-plan niet concreet genoeg en mist een duidelijke planning. Hij verwacht dat het staalbedrijf in IJmuiden snel een milieuplan opstelt ‘met concrete maatregelen die aansluiten bij onze omgevingsvisie en verscherpte leefbaarheidsnormen’.
Donderdagavond heeft Tata Steel voor de omwonenden een bijeenkomst belegd in het dorpshuis in Wijk aan Zee om de overlast en de maatregelen te bespreken. Burgemeester Martijn Smit van Beverwijk stelde dat alles er op gericht moet zijn om een nieuwe hal bij Tata Steel te realiseren die overlast zal wegnemen.
Bezoekers van de bewonersbijeenkomst waren verontwaardigd dat RIVM en de provincie niet aanwezig waren om de gezondheidsaspecten van het RIVM-rapport toe te lichten. 19 juni houden provincie en RIVM een aparte informatieavond.